Zangiota tumani XTMFMT va TEBga qarashli 14-umumta’lim maktabining 8-sinf o’quvchilari bilan “Zahiriddin Muhammad Bobur- buyuk davlat arbobi va mutafakkir” mavzusidagi ochiq dars ishlanmasi

Darsning texnologik xaritasi

           Darsning borishi: O’qituvchi o’quvchilar bilan salomlashib davomad aniqlab olinadi. Bugungi kun yangiliklari haqida o’quvchilar bilan suhbat uyushtiriladi.O’quvchilar o’tirgan joylarida raqamlar asosida guruhlarga bo’linib olishadi. 1,2,3,4,5 raqamlari asosida 1-raqamdagilar bir guruh 2-raqamdagilar  bir guruh, 3-raqamdagilar bir guruh....shu tariqa guruhlarga bo’linib olib, har bir guruh o’ziga sardor va nom tanlashadi.                                   Har bir guruhga darslikdagi mavzu matnidan bo’lib beriladi.Yangi mavzuni o’zlashtirish uchun “siniq chiziq” metodidan foydalaniladi.                                       “Siniq chiziq”metodi

1.                O’quvchilaralohida parchalarga (mantiqiy yoki ma’noli qismlarga)bo’lingan o’quv materiali ustida ishlash uchun 5-6 kishidan iborat bo’lgan guruhlarni tashkil etishadi. Masalan: mashhur yozuvchi, tarixiy shaxs, biron arbobning hayot faoliyati mavzusi quyidagi qismlarga bo’linishi mumkin:                                                                                                                   *Hayotining ilk yillari                                                                                      *Birinchi yutuqlari                                                                                          *Hayoti va faoliyatining o’rta davri                                                                *Tarixga bo’lgan ta’siri                                                                                2.Guruhning har bir ishtirokchisi o’z parchasiga tegishli berilgan o’quv materialini o’qiydi o’rganib chiqadi. Keyin esa bir masalani o’rganayotgan , lekin har xil guruhlar tarkibida bo’lgan  o’quvchilar materialini muhokama qilish  va axborot almashish uchun ushbu masala bo’yicha  ekspertlar sifatida uchrashadilar. Bu jarayon ekspertlar uchrashuvi deb ataladi.                                      3.Ekspertlar o’rganib chiqqan materialda qay bir jihat eng muhim ahamiyatga ega ekanligi ushbu axborotni boshqa o’quvchilarga qanday qilib tushuntirish lozimligini hal qiladilar.                                                                         4. Muhokamadan so’ng o’quvchilar o’z guruhlariga qaytadilar va o’zlari bilib olgan ma’lumotlarni o’rgatadilar.Dars materialini o’zlashtirib olishning yagona yo’li –guruhdagi do’stlarini diqqat bilan eshitish va daftarga yozib olish. O’qituvchi tomonidan hech qanday harakat qilish talab etilmaydi, chunki, o’quvchilar ularning do’stlari darsni yaxshi o’zlashtirib olishlaridan manfaatdor bo’adilar: “ zaif halqa” butun guruhning yakuniy bahosiga ta’sir ko’rsatishi mumkin.                                                                                                  5. Butun mavzu bo’yicha har bir ishtirokchi  alohida va butun komanda bo’lib hisobot beradi.O’qituvchi har qaysi o’quvchini darsning butun materiali bo’yicha  har qaysi savolga javob berishini so’rashi mumkin.                                   Yangi mavzu o’zlashtirib bo’lingach o’qituvchi darslikdan tashqari ma’lumotlarni berishi lozim:

Shoirlikda shoh, shohlikda shoir – Bobur!

Bu mumtoz inson tariximizning eng murakkab, eng jozibador, eng dramatik siymolaridan biridir.
Dunyoi foniyga kelib, u nisbatan qisqa umr ko'rdi — bor yo'g'i qirq yetti yil hayot kechirdi. Lekin shu suronli umri mobaynida u jahon tarixidan shavkatli o'rin olib ulgurdi. Umr yo'li boshdan oyoq taqdir imtihonlaridan iborat Z. M. Bobur o'n to'qqiz yoshida tug'ilgan diyorini mangu tark etib, yigirma besh yoshida Afg'oniston, Pokiston, Hindiston, Bangladesh mamlakatlarining aksariyat qismlarini egallagan ulkan saltanatga asos soldi. Ilohiy qalami bilan u olamning tengsiz adabiy va ilmiy mo'jizalari: «Xatti Boburiy», «Boburnoma», «Mubayyin al-zakot», «Muxtasar», «Harb ishi», «Musiqa ilmi» kabi asarlarini yaratishga musharraf bo'ldi. Z.M. Bobur buyuk davlat arbobi va shoir bo’lib tariximizda munosib o’rin qoldira olgan bobokolonimizdir.    

                                      Darsni mustahkamlash uchun:

Z.M.Bobur

O’quvchilar har biri o’z daftariga jadvalni chizib to’ldiradi

                            FSMU texnologiyasi

Z.M.Boburning M.Shoyboniyxondan yengilish va o’z yurtini tashlab chiqib ketishining sabablarini o’z fikringiz orqali izohlang

Uyga vazifa: “Z.M. Boburning hayoti va faoliyati” yoki “Z.M.Boburning tariximizda tutgan o’rni”  “Z.M.Bobur va boburiylar” mavzularida referatlar tayyorlash har bir o’quvchi shu uchala mavzudan bittasiga referat tayyorlaydi.                                

MAVZUNI O’ZLASHTIRGANLIK DARAJASINI ANIQLASH UCHUN TESTLAR

1.Z.M.Bobur qachon qayerda tug’ilgan?

A.1494-yil 1-aprel Keshda

B.1483-yil Andijonda

S.1405-yil Hirotda

2. Z.M.Bobur kimning o’g’li bo’lgan?

A.A.Temurning

B.Shoyboniyxonning

S.Umarshayx Mirzoning

3. Z.M.Bobur Samarqand taxti uchun kim bilan janglar olib bordi?

A.Shoyboniyxon bilan

B.Chingizxon bilan

S.A.Temur bilan

4. Z.M.Bobur qachon Hindistonni zabt etdi?

A.1503 yil 20-may

B.1526-yil 26-aprelda

S.1530-yil 14-fevralda

5. Z.M.Bobur necha yoshda taxtga o’tiadi?

A.12-yoshda

B.15 yoshda

S.18-yoshda

6.”Bobur” ismining ma’nosi

A.Qo’rqmas

B.Sher

S.Dovyurak

7.Boburiylar Hindistonda necha yil hukmronlik qiadilar

A.332-yil

B.321-yil

S.25-yil

8. Z.M.Bobur qachon vafot etgan

A.1526 yil

B.1541 yil

S1530-yil.

Mavzu yusasidan sinflar  kesimida o’zlashtirganlik darajasi

Zangiota tumani XTMFMT va TEBga qarashli 14-umumta’lim maktabi huquq va tarix fanidan tadqiqotchi o’qituvchi Zulfiqorova Aziza Abdukarimovnaning tarix fanidan bir soatlik ochiq dars ishlanmasi

SINFI : 8-“v”

SANASI: 2.10.2012 yil

MAVZU: Zahirriddin Muhammad Bobur-buyuk davlat arbobi va                                      mutafakkir.